Eylül demek kış hazırlıklarına başlamak demek. Yaz güneşiyle pişen domateslerin, biberlerin salçaya dönüşmesi demek.
Mutfağımızda, kültürümüzde çok özel bir yeri olan ev yapımı domates ya da biber salçalarını kış iyice kapıya dayanmadan hazırlamak istiyorsanız doğru yerdesiniz.
"Daha önce evde salça yaptım ama istediğim gibi olmadı" diyorsanız belki de bu hatalardan birini yapıyor olabilirsiniz. Kalem-kağıt hazırsa başlıyoruz.
Salçayı doğrudan güneş ışığına maruz bırakıyorsunuz
Domatesin en önemli maddelerden biri olan likopen çok hassas bir yapıya sahip. Domatese kırmızı rengini veren likopen aynı zamanda çok iyi bir antioksidan. Likopene zarar vermemek içinse hazırladığınız salçayı direkt güneş ışığına maruz bırakmamanız gerekiyor.
Diğer bir deyişle sağlıklı gün ışığında hazırlanmış bir salça yapmak istiyorsanız, eylül ayını tercih edin ve 9-11 ve 15:00-17:00 saatleri arasında salçanızı dinlendirmeye özen gösterin.
Tohum, sap ve çekirdeklerini tamamen ayıklamıyorsunuz
Biber salçası yaparken biberlerin tohum ve saplarını, domates salçası yaparken domateslerin çekirdeklerini tam olarak ayıkladığınıza özellikle dikkat edin. Aksi takdirde salçanın tadı ve dokusu istediğiniz gibi olmayacaktır.
Salçayı karıştırırken metal kaşık kullanıyorsunuz
Aman diyelim. Tıpkı reçel yaparken olduğu gibi salçayı pişirirken ve karıştırırken de mutlaka temiz ve kaynar su ile yıkanmış tahta kaşık kullanmalısınız. Metal kaşık kullanırsanız metalin içinde bulunan maddeler nedeniyle salça tepkimeye girebilir ve yapısı bozulabilir. Bu da salçanın kısa süre içinde küflenmesine neden olabilir.
İyotlu sofra tuzu kullanıyorsunuz
Salçaya eklediğiniz sofra tuzu onu sulandıracaktır. Oysa ki kaya tuzu kullandığınz takdirde salçanın uzun süre bozulmadan saklanmasını kolaylaştıracaktır. Bu yüzden tuz eklemekten korkmayın. On kilogram etli domates ortalama 100-150 gram kaya tuzunu kaldıracaktır.
Salça yapımı için sulu domatesler tercih ediyorsunuz
Salça yapımında sulu domatesler yerine etli ama daha yassı domatesler tercih etmelisiniz. Çoğu market ya da semt pazarında "salçalık domates" olarak satılan domates çeşitleri size fikir verebilir. Su oranı fazla olan domatesler salça yapımında daha fazla fire verecektir, salçanızın çok sulu olmasına sebep olacaktır.
Salçaları plastik ya da teneke kaplarda saklıyorsunuz
Salçalarınızın küflenmesini ya da ekşimesini istemiyorsanız onları mutlaka sterilize edilmiş cam kavanozlarda saklamalısınız. Bu cam kavanozları kullanmadan önce onları kaynar suda uzun süre kaynatıp dezenfekte etmeyi ve kapaklarının temiz ve zedesiz olmasına dikkat etmeyi unutmayın. Salçanın hava almaması için kapağın sıkıca kapanmasına özen gösterin.
Hazırladığınız salçanın üzerine zeytinyağı ilave etmiyorsunuz
Cam kavanozlara doldurduğunuz salçanın üzerine zeytinyağı eklemek onun küflenmesini ve bozulmasını engelleyecektir. Zira ekleyeceğiniz yaklaşık iki parmak kadar zeytinyağı kavanozun kapağından hava girse dahi bu havanın salçayla buluşmasını önleyecektir.
Kapaklarını kapattığınız salça kavanozlarını ters çevirmiyorsunuz
Hep dedik ya salçanın uzun ömürlü olması ve küflenmemesi için kavanozların hava almaması çok önemli. İşte bunun için kapaklarını sıkıca kapattığınız cam kavanozları ters çevirip öyle bekletmeniz riski en aza indirmenizi sağlayacaktır
Mutfağımızda, kültürümüzde çok özel bir yeri olan ev yapımı domates ya da biber salçalarını kış iyice kapıya dayanmadan hazırlamak istiyorsanız doğru yerdesiniz.
"Daha önce evde salça yaptım ama istediğim gibi olmadı" diyorsanız belki de bu hatalardan birini yapıyor olabilirsiniz. Kalem-kağıt hazırsa başlıyoruz.
Salçayı doğrudan güneş ışığına maruz bırakıyorsunuz
Domatesin en önemli maddelerden biri olan likopen çok hassas bir yapıya sahip. Domatese kırmızı rengini veren likopen aynı zamanda çok iyi bir antioksidan. Likopene zarar vermemek içinse hazırladığınız salçayı direkt güneş ışığına maruz bırakmamanız gerekiyor.
Diğer bir deyişle sağlıklı gün ışığında hazırlanmış bir salça yapmak istiyorsanız, eylül ayını tercih edin ve 9-11 ve 15:00-17:00 saatleri arasında salçanızı dinlendirmeye özen gösterin.
Tohum, sap ve çekirdeklerini tamamen ayıklamıyorsunuz
Biber salçası yaparken biberlerin tohum ve saplarını, domates salçası yaparken domateslerin çekirdeklerini tam olarak ayıkladığınıza özellikle dikkat edin. Aksi takdirde salçanın tadı ve dokusu istediğiniz gibi olmayacaktır.
Salçayı karıştırırken metal kaşık kullanıyorsunuz
Aman diyelim. Tıpkı reçel yaparken olduğu gibi salçayı pişirirken ve karıştırırken de mutlaka temiz ve kaynar su ile yıkanmış tahta kaşık kullanmalısınız. Metal kaşık kullanırsanız metalin içinde bulunan maddeler nedeniyle salça tepkimeye girebilir ve yapısı bozulabilir. Bu da salçanın kısa süre içinde küflenmesine neden olabilir.
İyotlu sofra tuzu kullanıyorsunuz
Salçaya eklediğiniz sofra tuzu onu sulandıracaktır. Oysa ki kaya tuzu kullandığınz takdirde salçanın uzun süre bozulmadan saklanmasını kolaylaştıracaktır. Bu yüzden tuz eklemekten korkmayın. On kilogram etli domates ortalama 100-150 gram kaya tuzunu kaldıracaktır.
Salça yapımı için sulu domatesler tercih ediyorsunuz
Salça yapımında sulu domatesler yerine etli ama daha yassı domatesler tercih etmelisiniz. Çoğu market ya da semt pazarında "salçalık domates" olarak satılan domates çeşitleri size fikir verebilir. Su oranı fazla olan domatesler salça yapımında daha fazla fire verecektir, salçanızın çok sulu olmasına sebep olacaktır.
Salçaları plastik ya da teneke kaplarda saklıyorsunuz
Salçalarınızın küflenmesini ya da ekşimesini istemiyorsanız onları mutlaka sterilize edilmiş cam kavanozlarda saklamalısınız. Bu cam kavanozları kullanmadan önce onları kaynar suda uzun süre kaynatıp dezenfekte etmeyi ve kapaklarının temiz ve zedesiz olmasına dikkat etmeyi unutmayın. Salçanın hava almaması için kapağın sıkıca kapanmasına özen gösterin.
Hazırladığınız salçanın üzerine zeytinyağı ilave etmiyorsunuz
Cam kavanozlara doldurduğunuz salçanın üzerine zeytinyağı eklemek onun küflenmesini ve bozulmasını engelleyecektir. Zira ekleyeceğiniz yaklaşık iki parmak kadar zeytinyağı kavanozun kapağından hava girse dahi bu havanın salçayla buluşmasını önleyecektir.
Kapaklarını kapattığınız salça kavanozlarını ters çevirmiyorsunuz
Hep dedik ya salçanın uzun ömürlü olması ve küflenmemesi için kavanozların hava almaması çok önemli. İşte bunun için kapaklarını sıkıca kapattığınız cam kavanozları ters çevirip öyle bekletmeniz riski en aza indirmenizi sağlayacaktır